HIV i AIDS
Uszkodzenie układu odpornościowego

Do chwili obecnej znane są dwa wirusy HIV: HIV-1 oraz HIV-2. HIV-1 występuje w sześciu genotypach, które są oznaczone literami od A do F. Ostatnio stwierdzono, że w Afryce i w Azji przeważają genotypy C i E. Natomiast w Ameryce i Europie dominuje genotyp B.

HIV (Human Immunodeficiency Virus), czyli ludzki wirus upośledzenia odporności, charakteryzuje się dużą zmiennością antygenową. Jest to retrowirus, który stopniowo ogranicza właściwą odpowiedź odpornościową, aż do całkowitego jej zniszczenia.

Procesy odpornościowe są bardzo złożone. Organizm ma dwa podstawowe systemy zwalczania wnikających do niego drobnoustrojów. Są to mechanizmy obrony komórkowej i humoralnej. Obrona komórkowa opiera się na krwinkach białych, wśród których ważną rolę pełnią limfocyty, szczególnie populacji T. Wśród podtypów limfocytów T, dwa z nich -limfocyty T pomocnicze (CD-4)oraz limfocyty T supresorowe (CD-8) mają szczególne znaczenie dla przebiegu zakażenia HIV oraz rozwoju zespołu AIDS. Obronę humoralną tworzą limfocyty B. HIV jest retrowirusem limfotropowym wywierającym silne działanie, zwłaszcza na limfocyty T pomocnicze, sterujące procesami odpornościowymi.

Zakażenie HIV powoduje utratę żywotności i śmierć tych właśnie limfocytów. Dlatego znamienną cechą AIDS jest stopniowe zanikanie komórek T i ich czynnościowe upośledzenie. Liczba limfocytów T pomocniczych stale się zmniejsza. Następuje to znacznie szybciej niż ubytek komórek odpowiedzialnych za hamowanie aktywności limfocytów biorących udział w procesie odporności komórkowej, gdy zagrożenie minęło. U osób z prawidłową odpornością liczba limfocytów T pomocniczych jest ponad dwa razy większa niż T supresorowych.